BERGELL - PIZ BADILE


Nazwa pochodzi od doliny Bergell, a w języku włoskim brzmi Bregaglia. Region ten obejmuje łańcuch górski w Alpach Retyckich leżący na pograniczu Szwajcarii i Włoch. Z Polski najdogodniej jest dojechać samochodem przez Niemcy, następnie przez Szwajcarię w kierunku miasta Chur, a później St. Moritz i nie dojeżdżając do niego odbić w stronę Włoch w stronę miasta Chiavenna.

Najlepszą bazą na dole jest kemping w miasteczku Bondo. Po przejechaniu tunelu od razu zjeżdżamy na lewy pas i skręcamy na skrzyżowaniu w lewo. Nie parkujemy na parkingu, skręcamy przed nim w lewo, dalej drogą pod górę i przez mostek nad potokiem Bondasca, na placyku w dół, w lewo. Ceny: namiot 5 CHF, osoba 5 CHF, samochód 5 CHF, taksa klimatyczna około 2 CHF. Jeśli jakąś noc spaliśmy w górach, to zgłaszamy to przy rozliczeniu i nie płacimy za osobę tylko za namiot, jeśli zostawiliśmy rozstawiony.

Bergell jest popularny wśród wspinaczy ze względu na litą skałę o wyjątkowej szorstkości. Region dzieli się na dwie główne części które tworzą: Dolina Bondasca i Dolina Albigna. Dolina Bondasca ma surową alpejską scenerię, którą tworzą wyrastając z niewielkich lodowców północne, mroczne ściany Piz Badile i Piz Cengalo. Drogi wspinaczkowe prowadzące na te szczyty, należą do długich i poważnych. Wycofy ze ścian bywają problematyczne i technicznie trudne. Pogoda w rejonie Bernall jest wyjątkowo niestabilna, deszcze, czy śnieg nie są niczym niezwykłym, ale granitowe płyty po ustaniu opadu szybko wysychają pozwalając wejść w ścianę w dwie lub trzy godziny po deszczu.

Piz Badile to szczyt o wysokości 3308 m, czyli jak na Alpy pod względem wysokości niezbyt atrakcyjny. Jednak sławę przyniosły mu wspaniałe urwiska. Wspinaczkowo Piz Badile stanowi jeden z najatrakcyjniejszych szczytów w całych Alpach. Pierwszego wejścia na szczyt dokonał Brytyjczyk William A. B. Coolidge z przewodnikami F. i H. Dévouassoult, 27 lipca 1867 roku. Wejście odbyło się południową ścianą od strony włoskiej. Ogromna, płytowa, niemal pionowa północno-wschodnia ściana Piz Badile o wysokości 800 metrów, uważana była przez wiele lat za nie do zdobycia. Pierwszego przejścia ściany dokonał 14-16 lipca 1937 roku zespół włoski w składzie Riccardo Cassin, Vittorio Ratti i Luigi Esposito, do których dołączyli już w ścianie Mario Molteni i Giuseppe Valsecchi. Po pierwszym przejściu, trwającym trzy dni, Molteni i Valsecchi zmarli z wyczerpania podczas zejścia na łatwiejszą stronę włoską. Drugiego przejścia tej drogi dokonano dopiero po jedenastu latach, we wrześniu 1948 roku. Droga Cassina na północnej ścianie Piz Badile, oceniona w klasycznej skali trudności na ED z miejscami VI+, uznana została wówczas za jedną z najtrudniejszych wspinaczkowych dróg alpejskich. Obecnie klasyczna droga Cassina uważana jest za jedną z sześciu najwspanialszych, klasycznych dróg wspinaczkowych w Alpach.

W latach powojennych na północnej ścianie Piz Badile poprowadzono szereg nowych dróg o wielkich trudnościach. Niektóre z nich przewyższają pod względem trudności technicznych klasyczną drogę Cassina. Najłatwiej wejść na Piz Badile linią wspinaczkową Nordkante, prowadzącą litym filarem skalnym o długości około 1200 m. Nordkante to ciekawa droga, ale zmuszająca do sprawnego wspinania się. Jego przejście zajmuje 8 do 10 godzin, zjazdy około 6 godzin, stopień trudności ocenia się na D, a większość wyciągów cenionych jest na IV z jednym po obrywie za 5a. Pierwszego wejścia linią Nordkante 4 sierpnia 1911 roku dokonali Alfred Zürcher i przewodnik Walter Risch. Punktem wyjścia dla wspinaczek na północnych urwiskach Piz Badile jest znajdujące się w dolinie Val Bondasca schronisko Sasc Fura. Pod szczytem, po stronie włoskiej wzniesiono niewielki schron, Bivacco Alfredo Reaelli, który ma 4 miejsca i jest przeznaczony dla krańcowo wyczerpanych zdobywców północnych urwisk Piz Badile.

Innym magnesem dla wspinaczy odwiedzających Bergell są takie szczyty jak Monte Disgrazia, Piz Cengalo, czy masyw Sciora, którego ściany o wystawie zachodniej są zdecydowanie cieplejsze, a drogi krótsze i obiektywnie łatwiejsze.

Dolina Albigna ma odmienny charakter. Przeważają tam drogi krótkie jak na warunki alpejskie do 350 m. Podejścia pod ściany są niedługie i przyjemne, a do schroniska Albigna 2331 m, położonego nad sztucznym jeziorem można prawie dojechać kolejką z samego dołu. Pozostaje krótki spacer. Południowo-wschodnia wystawa ścian i dobra asekuracja na drogach sprawia, że wspinanie w tym rejonie ma charakter bardziej sportowy.

Idąc na wspinanie warto zabrać ze sobą linę podwójną, konieczny jest kask, 10-12 ekspresów i standardowy komplet kości i friendów, a na niektórych drogach, zwłaszcza rzadko chodzonych, haki wraz z młotkiem są niezbędne.

Robert Remisz



07.2016 - Dolina Albigna - Pizzo Balzetto 2869 m.



Punta Albigna 2824 m.



Spazzacaldeira 2490 m.



Piz Frachiccio.



Schronisko Albigna.





Punta Albigna 2824 m.



Wspinamy się na Seeplatten.







Pizzo Balzetto idziemy na drogę Sudgrat.









Widoki ze szczytu.















Torre Del Piz Da Pal wspinamy się drogą Piccolo.











09.2010 - Piz Badile widok na Nordkante.



Widok na Piz Badile z miasteczka Bondo.